Είναι γνωστό ότι το καλύτερο μέρος του πρωινού ξυπνήματος είναι ο καφές. .. όχι μόνο απο ψυχολογικής πλευράς, αλλά απο ότι φαίνεται και απο πλευράς υγείας.
Ολοένα και περισσότερο γίνεται φανερό ότι ο καφές δεν είναι απλά ένα ρόφημα που έχει καταστεί πρωινή ρουτίνα. Ο αριθμός των δεδομένων που υπάρχουν και υποστηρίζουν ότι η κατανάλωσή του είναι ευεργετική σε ποικιλία νοητικών και παθολογικών καταστάσεων αυξάνει με γρήγορους ρυθμούς.
Ας αναφερθούμε όμως ξεχωριστά για κάθε μια απο τις ευεργετικές δράσεις του καφέ:
Α) Καρδιαγγειακό σύστημα:
Εδώ το φαινόμενο είναι λιγάκι οξύμωρο. Απο τα μέχρι τώρα δεδομένα η κατανάλωση καφέ έχει συσχετισθεί με μικρή άνοδο στην αρτηριακή πίεση (που αποτελεί έναν απο τους βασικούς παράγοντες καρδιαγγειασκής νόσου). Επομένως πιο το όφελος της κατανάλωσης; Το όφελος υπάρχει και οφείλεται στο ότι ο καφές περιέχει ισχυρές αντιοξειδωτικές ουσίες η οποίες μειώνουν την οξείδωση της LDL( της «κακής) χοληστερόλης με αποτέλεσμα την σημαντική μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρδειαγγειακής νόσου, αποτέλεσμα που μπορεί να διαρκεί ως και 10 χρόνια. Επίσης νέα δεδομένα υποστηρίζουν ότι η κατανάλωση 2 φλυντζανιών καφέ προστατεύει απο την καρδιακή ανεπάρκεια.
Β) Αγγειακή εγκεφαλική νόσος και Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (ΑΕΕ):
Οι ευεργετικές δράσεις του καφέ δεν σταματούν όμως μόνο στα αγγεία της καρδιάς. Συνεχίζονται και στα εγκεφαλικά αγγεία με τον ίδιο μηχανισμό. Σε μελέτη απο τη Σουηδία η κατανάλωση καφέ (1- 4 φλυντζάνια/ημέρα) μείωσε τον κίνδυνο ως και 25% στις γυναίκες. Απο άλλα στοιχεία φαίνεται ότι η συνολική ευεργετική δράση του καφέ και στα δύο φύλα, όσον αφορά την πρόληψη του ΑΕΕ, αγγίζει περίπου το 20%, ποσοστό εξαιρετικά μεγάλο.
Γ) Σακχαρώδης Διαβήτης και Απώλεια βάρους:
Ευεργετικές δράσεις φαίνεται ότι ασκεί η κατανάλωση του καφέ και στην περίπτωση του λεγόμενου «Μεταβολικού Συνδρόμου» που σε γενικές γραμμές είναι η συνάθροιση επικίνδυνων παραγόντων όπως η υπέρταση, η υπερλιπιδαιμία , η υπεργλυκαιμία και το αυξημένο σωματικό βάρος και λίπος. Μελέτες έχουν συσχετίσει την καθημερινή κατανάλωση καφέ με τη βελτίωση του μεταβολισμού της γλυκόζης και μείωση εμφάνισης του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 (δηλαδή αυτού που σχετίζεται με την παχυσαρκία και εμφανίζεται συνήθως μετά τα 40 έτη) καθώς και την μείωση του σωματικού βάρους. Η δράση αυτή αποδίδεται σε ένα συστατικό του καφέ που ονομάζεται Χλωρογενικό οξύ.
Δ) Καρκίνος:
Με τόσα φαγώσιμα να φαίνεται να ενοχοποιούνται για την αύξηση του κινδύνου για καρκίνο (όπως η σόδα, τα ψητά στα κάρβουνα, τα τουρσιά κτλ) μπορούν να είναι ευτυχισμένοι όσοι καταναλώνουν καφέ. Και αυτό γιατί τα στοιχεία για την μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου απο την κατανάλωση καφέ είναι παραπάνω απο ενθαρρυντικά. Πιο συγκεκριμένα η κατανάλωση >4 φλυντζανιών/ημέρα για τον καρκίνο του ενδομητρίου, >6 φλυντζανιών/ημέρα για τον καρκίνο του προστάτη, >4 φλυνζτανιών/ημέρα για τον καρκίνο κεφαλής και αυχένα, >3 φλυντζανιών/ημέρα για το βασοκυτταρικό καρκίνωμα και >5 φλυντζανιών/ημέρα για τον (αρνητικό σε υποδοχείς οιστρογόνων) καρκίνο του μαστού, προκαλεί σημαντική μείωση του κινδύνου εμφανισής τους. Η δράση αυτή οφείλεται στις αντιοξειδωτικές και ατιμεταλλαξιογόνες ιδιότητες του καφέ.
Ε) Εκφυλιστικές νόσοι του Νευρικού συστήματος και κατάθλιψη.
Είναι γνωστό ότι πολλοί απο μας δεν μπορούν να επιτελέσουν έργο αν δεν πιούν καφέ, αφού είναι γνωστό ότι ο καφές προσωρινά μπορεί να επηρεάσει την αντίληψη και την επιγνωσή μας. Φαίνεται όμως ότι η δράση του δεν περιορίζεται μόνο εκεί. Καινούργια στοιχεία δείχνουν ότι μια κατανάλωση 3-5 φλυντζανιών/ημέρα μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση της άνοιας για τα 2 με 4 επόμενα έτη. Επίσης ενθαρρυντικά στοιχεία υπάρχουν για τη Νόσο του Πάρκινσον όπου φαίνεται ότι κατανάλωση 3 φλυντζανιών/ημέρα μεταθέτει στο χρόνο την εμφάνιση της νόσου.
Όσον αφορά την κατάθλιψη φαίνεται ότι ο κίνδυνος εμφάνισης της διαταραχής είναι αντιστρόφως ανάλογος της ποσότητας που καταναλώνεται με στοιχεία να αναφέρουν ότι το ποσοστό μείωσης του κινδύνου φτάνει ως και 20% σε αυτούς που καταναλώνουν 4 ή περισσότερα φλυντζάνια καφέ /ημέρα.
ΣΤ) Ήπαρ:
Η κατανάλωση καφέ προστατεύει και το ήπαρ σύμφωνα με τελευταία στοιχεία. Έτσι λοιπόν φαίνεται ότι μειώνει αισθητά την λιπώδη διήθηση ( δηλαδή την εναπόθεση λίπους στο συκώτι) ακόμα και σε ασθενείς προχωρημένου σταδίου. Επίσης ασκεί ευεργετική δράση στους ασθενείς με χρόνιο αλκοολισμό και κίρρωση του ήπατος καθώς και αυτούς που πάσχουν απο Ηπατίτιδα C, μειώνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του Ήπατος.
Αλλά δεν είναι μόνο αυτά…
Σε γενικές γραμμές η κατανάλωση καφέ φαίνεται να μειώνει τη συνολική θνητότητα( δηλαδή το ποσοστό θανάτων) κατά 10% σε ατομα που παρακολουθήθηκαν για 13 έτη. Απο αποτελέσματα άλλων ερευνών φαίνεται ότι η κατανάλωση καφέ μπορεί να συμβάλει και στη μείωση εμφάνισης Ποδάγρας καθώς και να εμφανίσει αντιμικροβιακές ιδιότητες έναντι του ανθεκτικού στέλεχους Σταφυλοκκόκου.
Βέβαια να μη ξεχνάμε ότι η κατανάλωση καφέ έχει και αυτή τις ανεπιθύμητες ενέργειές της οι οποίες άλλες φορές εμφανίζονται και άλλες όχι, ανάλογα της ιδιοσυγκρασίας του χρήστη. Έτσι λοιπόν μπορεί να εμφανιστεί η μικρή αύξηση στην αρτηριακή πίεση, όπως προαναφέραμε, καθώς επειδείνωση του άγχους, αυπνοία και τρόμος (τρέμουλο) Ερευνάται η πιθανή συσχέτιση της αύξησης του κινδύνου για Γλαύκωμα.
Εν κατακλείδι, υπάρχουν αρκετά επιχειρήματα υπέρ της κατανάλωσης του καφέ αν και χρειάζονται πρόσθετα στοιχεία για να ολοκληρωθεί με πλήρη ασφάλεια το πάζλ. Αυτό που όμως είναι σίγουρο είναι το γεγονός ότι ένα δεύτερο φλυντζάνι καφέ δεν έβλαψε ποτέ κανέναν.
ΤΣΙΡΩΝΗΣ ΧΑΡΙΛΑΟΣ MD
ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ – ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΣ
Για επικοινωνία: τηλ 6945702002 και e mail: tsironish@hotmail.com